नवी दिल्ली : २६ जुलै हा आजचा दिवस दरवर्षी संपूर्ण भारतामध्ये कारगिल दिवस  म्हणून साजरा केला जातो. हा दिवस भारताच्या इतिहासातील अत्यंत महत्त्वाचा दिवस आहे. या दिवशी १९९९ च्या कारगिल युद्धात अनेक जवानांनी त्यांच्या प्राणांची आहुती दिली. आणि त्याच देशासाठी प्राणांची आहोती देणाऱ्या जवानांच्या शौर्याला श्रद्धांजली वाहण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो. यावर्षी कारगिल दिवसाच्या २५ व्या वर्धापन दिनानिमित्त पंतप्रधान नरेंद्र मोदी हे भेट देणार आहेत.

कारगिल विजय दिवसाचा इतिहास 

कारगिल विजय दिवसाचा इतिहास १९७१ च्या सुरुवातीस भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील युद्धाशी जोडलेला आहे, ज्यामुळे ‘बांग्लादेश’ नावाचा स्वतंत्र देश म्हणून पूर्व पाकिस्तानची निर्मिती झाली. यानंतरही, दोन्ही देश एकमेकांशी भिडत राहिले, ज्यात आजूबाजूच्या डोंगराळ भागांवर लष्करी चौक्या तैनात करून सियाचीन ग्लेशियरवर वर्चस्व मिळविण्याच्या लढाईचा समावेश आहे. त्यांनी १९९८  मध्ये त्यांच्या अण्वस्त्रांची चाचणी देखील केली होती, ज्यामुळे दोघांमध्ये दीर्घकाळापासून वैर होते.त्यामुळे शांतता आणि स्थैर्य राखण्यासाठी आणि तणावाचे निराकरण करण्यासाठी, फेब्रुवारी १९९९ मध्ये ‘लाहोर घोषणापत्र’ वर स्वाक्षरी करून काश्मीर समस्येच्या द्विपक्षीय शांततापूर्ण निराकरणाकडे वाटचाल करण्याचे वचन दिले गेले.

जेव्हा पाकिस्तानने नियंत्रण रेषेवर कब्जा

पाकिस्तानी सैन्य आणि दहशतवाद्यांनी, एका नापाक हालचालीत, उत्तर कारगिलमधील नियंत्रण रेषेच्या (एलओसी) भारतीय बाजूमध्ये घुसखोरी केली आणि काश्मीर आणि लडाखमधील दुवा तोडण्यासाठी आणि अशांतता निर्माण करण्यासाठी उंच टेकडीवर कब्जा केला.

मे १९९९ मध्ये भारताला घुसखोरीची जाणीव झाल्यावर भारतीय लष्कराला ‘ऑपरेशन विजय’ सुरू करावे लागले आणि कारगिल युद्ध झाले. काश्मीरमधील कारगिल जिल्ह्यात आणि नियंत्रण रेषेवर भारत आणि पाकिस्तान यांच्यात मे ते जुलै १९९९ पर्यंत हा संघर्ष चालला. दुर्गम डोंगराळ भागात सुमारे दोन महिने घनघोर युद्ध झाले. ‘ऑपरेशन विजय’ अंतर्गत, भारतीय लष्कराने पाकिस्तानी घुसखोरांना हुसकावून लावले आणि टायगर हिल आणि इतर सामरिक स्थानांवर यशस्वीपणे कब्जा केला.

२६ जुलै १९९९ रोजी भारतीय जवानांनी तीन महिन्यांच्या संघर्षानंतर हा विजय मिळवला. कारगिल विजय दिवस दरवर्षी २६ जुलै रोजी भारताच्या युद्धातील विजय, भारतीय सैनिकांचे शौर्य आणि बलिदान यांचा सन्मान करण्यासाठी साजरा केला जातो.

कारगिल विजय दिवसाचे महत्त्व

कारगिल विजय दिवसाचे आयोजन हे राष्ट्रीय एकात्मतेचे आणि देशभक्तीचे शक्तिशाली प्रतीक आहे. कारगिल युद्धाने भारताच्या कानाकोपऱ्यातील लोकांना सैन्याच्या समर्थनार्थ एकत्र केले. शिवाय, युद्धातील शौर्य आणि पराक्रमाच्या कथा येणाऱ्या पिढ्यांना प्रेरणा देतात, त्यांच्यामध्ये राष्ट्राप्रती कर्तव्य आणि समर्पणाची भावना जागृत करतात. हुतात्म्यांचे बलिदान विसरले जाऊ नये म्हणून कारगिल विजय दिवसही साजरा केला जातो.