नवी दिल्ली :  सर्वसामान्यांच्या खिशाला चांगलाच चटका बसवणारी बातमी समोर आली आहे. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर कच्च्या तेलाच्या किंमती घसरून सुद्धा मोदी सरकारने देशातील पेट्रोल आणि डिझेलवरील उत्पादन शुल्कात प्रति लिटर 2 रुपयांनी वाढ केली आहे. केंद्र सरकारने पेट्रोल आणि डिझेलवरील उत्पादन शुल्कात वाढ करण्याचा निर्णय घेतला असून, यामुळे इंधनाचे दर पुन्हा वाढणार आहेत. त्यामुळे जागतिक अस्थितरतेचा पहिला सर्जिकल स्ट्राईक पहिल्यांदा सर्वसामान्य भारतीयांच्या खिशावर झाला आहे.

हा निर्णय महसूल संकलन वाढवण्यासाठी आणि अर्थसंकल्पीय तूट नियंत्रित करण्यासाठी केंद्र सरकारच्या धोरणाचा भाग मानला जात आहे. वाढीव उत्पादन शुल्क लागू होताच, तेल कंपन्या ते ग्राहकांना देऊ शकतात, ज्यामुळे पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमतींमध्ये लवकरच वाढ होऊ शकते. सध्या कच्च्या तेलाच्या आंतरराष्ट्रीय किमतीत अस्थिरता आहे. अशा परिस्थितीत हे पाऊल सामान्य माणसांच्या, विशेषत: दररोज वाहनाने प्रवास करणाऱ्या किंवा वाहतूक क्षेत्राशी संबंधित असलेल्यांच्या खिशावर अतिरिक्त भार टाकू शकते. आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमती स्थिर राहिल्या तर त्याचा परिणाम मर्यादित राहू शकतो, मात्र किमती वाढल्या तर महागाईवरही परिणाम होऊ शकतो, असे तज्ज्ञांचे मत आहे. 

पेट्रोल आणि डिझेलवरील उत्पाद शुल्कात वाढ –

सरकारने आज  पेट्रोल आणि डिझेलवरील उत्पाद शुल्क प्रत्येकी 2 रुपये प्रति लीटर वाढवले आहेत. आदेशानुसार, पेट्रोलवरील उत्पाद शुल्क 13 रुपये प्रति लीटर आणि डिझेलवरील उत्पाद शुल्क 10 रुपये प्रति लीटर करण्यात आले आहे. या आदेशात किंमतींवर काय परिणाम होईल हे स्पष्ट केले गेले नाही, मात्र उद्योग क्षेत्रातील सूत्रांच्या मते, किरकोळ किंमतीत काही बदल होण्याची शक्यता नाही. वाढवलेले उत्पाद शुल्क पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमतीत झालेल्या घटीसोबत कालबाह्य केले जाऊ शकते, कारण आंतरराष्ट्रीय तेल किंमतींमध्ये कमी झाल्यामुळे याची आवश्यकता होती.

सामान्य नागरिकांवर परिणाम –

या निर्णयामुळे भारतीय तेल बाजारपेठेवर थोडे परिणाम होण्याची शक्यता आहे, कारण पेट्रोल आणि डिझेलच्या किंमती सामान्य नागरिकांवर थोडासा परिणाम करू शकतात. परंतु, सरकारने या वाढीला आवश्यक ठरवले आहे, कारण जागतिक तेल बाजारातील अनिश्चितता आणि शुल्काच्या व्यवस्थापनासाठी हे पाऊल उचलले गेले आहे. इतर आर्थिक तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, या वाढीमुळे देशातील इंधन व्यवस्थेवर किंवा दरांवर दीर्घकालीन परिणाम होण्याची शक्यता कमी आहे.

आज नवी दिल्लीत पेट्रोलचा दर 94.72 रुपये प्रति लिटर आहे. मुंबईत पेट्रोलचा दर 104.21 रुपये आहे. कोलकातामध्ये पेट्रोलचा दर प्रति लिटर 103.94 रुपये आहे. त्याच वेळी, चेन्नईमध्ये पेट्रोलचा दर 100.75 रुपये प्रति लिटर आहे.

भारतातील पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमती आंतरराष्ट्रीय कच्च्या तेलाच्या किमतींवर आधारित असतात. आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमतींचा आढावा घेतल्यानंतर भारतीय तेल विपणन कंपन्या दररोज पेट्रोल आणि डिझेलचे दर ठरवतात. इंडियन ऑइल, भारत पेट्रोलियम आणि हिंदुस्थान पेट्रोलियम तेल कंपन्या दररोज सकाळी 6 वेगवेगळ्या शहरांतील पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमतींची माहिती अपडेट करतात.